Monitoring rzek
Monitoring rzek w 2002 roku
Badania rzek prowadzone były w ramach:
- sieci krajowej (w tym przekroje pomiarowo-kontrolne podstawowe, reperowe i graniczne),
- sieci regionalnych wojewódzkich,
- sieci lokalnych.
Sieć krajowa bazuje na ppk rozmieszczonych równomiernie na głównych rzekach i większych dopływach, dostarczając danych pozwalających na ocenę stanu czystości rzek Polski.
W województwie mazowieckim znajdują się 3 ppk reperowe, w których badania wykonuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz 22 ppk sieci podstawowej zlokalizowane na 8 rzekach, badane przez WIOŚ w Warszawie i jego delegatury.
Szczegółowy zakres i częstotliwość badań w ppk sieci krajowej określone są corocznie w Zarządzeniu Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Zgodnie z tym zarządzeniem zakres analityczny w sieci podstawowej obejmuje około 50 wskaźników fizykochemicznych i biologicznych, z czego w każdym ppk 18 oznaczeń wykonywanych jest 1 raz w miesiącu, 20 oznaczeń 4 razy w roku (pod warunkiem, że nie są przekroczone normy dopuszczalne dla wód I klasy czystości, w przypadku ich przekroczenia badania wykonywane są 1 raz w miesiącu) i 9 oznaczeń jeden raz w roku.
Wyniki badań zostały przesyłane do Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Zakładu Monitoringu Powierzchniowych Wód Płynących we Wrocławiu, który sprawuje nadzór nad monitoringiem rzek i opracowuje komunikaty i raporty o stanie czystości wód rzecznych z terenu kraju.
Program badań w sieci regionalnej województwa, ściśle zintegrowany z siecią podstawową, uwzględniał realizację następujących celów:
- ustalenie jakości wód województwa,
- określenie wielkości i zakresu wpływu większych źródeł zanieczyszczeń,
- określenie efektów realizacji inwestycji w zakresie oczyszczania ścieków,
- określenie konieczności powstawania nowych inwestycji w zakresie ochrony wód.
Opracowując program monitoringu regionalnego, w celu realizacji ww. celów, uwzględniając znaczenie poszczególnych rzek z punktu widzenia ochrony środowiska oraz dla gospodarki województwa, wyznaczono do badania przez WIOŚ w 2002 roku 87 ppk.
Badania poszczególnych rzek prowadzone są z częstotliwością co 1 - 3 lat.
Szczegółowy wykaz punktów pomiarowo-kontrolnych, z zaznaczeniem także tych badanych w ramach monitoringu podstawowego zawierają tabele ( Zlewnia Wisły, Zlewnia Narwi).
Ocena jakości rzek na podstawie wyników badań wykonywanych w ramach monitoringu podstawowego i regionalnego wód powierzchniowych płynących przedstawiana jest w raportach opracowywanych przez WIOŚ.
Wybrane 9 ppk (3 ppk objęte monitoringiem reperowym - badania IMGW oraz 6 ppk - badania WIOŚ w ramach monitoringu podstawowego) zostało zaproponowanych przez GIOŚ do włączenia do europejskiego systemu monitoringu wód śródlądowych EUROWATERNET ( Tabela , pozycje: 5, 22, 33, 47, 61, 67, 79, 88, 104).
Cieki były badane raz w miesiącu w cyklu roku kalendarzowego w zakresie fizykochemicznym, hydrobiologicznym i bakteriologicznym. Zakres i częstotliwość badań ujednolicono ( Tabela ) z możliwością oznaczania w miarę potrzeb dodatkowych wskaźników
Do gromadzenia i opracowywania wyników badań monitoringowych wykorzystywany był program komputerowy do oceny jakości wody "JaWo", opracowany przez IMGW - Oddział Wrocław na zlecenie PIOŚ. Na podstawie tych opracowań sporządzane są raporty o stanie czystości wód powierzchniowych.