Monitoring wód podziemnych
Monitoring wód podziemnych w 2004 roku
W województwie mazowieckim monitoring jakości wód podziemnych realizowany jest w krajowej sieci obserwacyjnej, objętej Państwowym Monitoringiem Środowiska, przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie (PIG).
Celem badań jest obserwacja zmian jakości wód podziemnych, określenie trendów i dynamiki zmian.
Ocena jakości wód podziemnych w 2004 r. wykonana została zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód (Dz.U. nr 32, poz. 284), która wyróżniała 5 klas jakości wód:
klasa I - wody o bardzo dobrej jakości,
klasa II - wody dobrej jakości,
klasa III - wody zadowalającej jakości,
klasa IV - wody niezadowalającej jakości,
klasa V - wody złej jakości.
Zasada zaliczania wód do odpowiedniej klasy polega na dopuszczeniu przekroczenia wartości granicznych nie więcej niż trzech wskaźników pod warunkiem, że mieszczą się one w granicach przyjętych dla bezpośrednio niższej klasy jakości. Jako niedopuszczalne przyjęto przekroczenie wartości granicznych wskaźników o charakterze toksycznym: arsenu, amoniaku, azotanów, azotynów, fluorków, chromu, kadmu, miedzi, niklu, ołowiu, rtęci, cyjanków, fenoli, pestycydów, wielopierścieniowych węglowodorów, olejów mineralnych, substancji powierzchniowo czynnych anionowych.
Stan czystości wód podziemnych w 2004 roku
Ocena jakości wód podziemnych w 2004 r. w województwie mazowieckim została dokonana w oparciu o wyniki badań z 70 otworów obserwacyjno-badawczych, w których PIG w Warszawie wykonywał oznaczenia 41-45 wskaźników, w tym 12 toksycznych (amoniak, azotany, azotyny, arsen, cyjanki, chrom, fluorki, glin, kadm, miedź, nikiel, ołów).
Badaniami objęto wody wgłębne o głębokości stropu warstwy wodonośnej od 12,8 m do 242,7m (37 otworów) i gruntowe od 0,3 m do 56 m (32 otwory) oraz jedno źródło, które na potrzeby oceny włączono do wód gruntowych.
Ogólna ocena jakości wód podziemnych
w województwie wykazała, że w 2004 r. ilość poszczególnych rodzajów wód była następująca:
- wody bardzo dobrej jakości (klasa I) - 1,4%,
- wody dobrej jakości (klasa II) - 5,7%,
- wody zadawalającej jakości (klasa III) - 50%,
- wody niezadowalającej jakość (klasa IV)- 38,6%,
- wody złej jakości (klasa V) - 4,3%.
Główną przyczyną złej jakości wód było stwierdzone przekroczenie dopuszczalnych stężeń amoniaku (w V klasie), a niezadowalająca jakość wód również powodowana była wysokimi (w IV klasie) stężeniami związków azotu: azotanów, azotynów, amoniaku - w 22 spośród 27 otworów. W IV klasie wystąpiło 80 wartości 13 wskaźników, w tym głównie żelaza (40), a w V klasie stwierdzono przekroczenia 11 wskaźników 23 razy, w tym żelaza 7 - krotnie.
Normy dla wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi nieprzekraczane były tylko w 9 otworach badawczych. W pozostałych najczęściej przekraczane były wartości graniczne manganu - 51 razy i żelaza - 49 razy. Ponadnormatywna zawartość azotanów i amoniaku wystąpiła 5, arsenu - 4, a niklu - 2-krotnie. O jakości wody w 63% badanych otworów decydowała wysoka zawartość żelaza i manganu. Udział prób w poszczególnych klasach w rozbiciu na wody gruntowe i wody wgłębne przedstawia poniższa tabela.
